Wat is de noordpool van een magneet?

De noordpool van een magneet is het uiteinde dat, wanneer de magneet vrij kan draaien, naar het magnetische noorden van de aarde wijst. In deze uitleg lees je wat de noordpool precies betekent, hoe je deze herkent en welke misverstanden vaak voorkomen.

Wat betekent de noordpool van een magneet?

Elke magneet heeft twee uiteinden met een verschillende werking: de noordpool en de zuidpool. De noordpool is het deel dat zich uitlijnt met het magnetische noorden van de aarde wanneer de magneet vrij kan bewegen. Dat is niet hetzelfde als de geografische noordpool op de kaart. De positie van de magnetische noordpool verandert in de loop van de tijd en ligt op een andere plaats dan het geografische punt waaraan kompasrichtingen worden gekoppeld.

Hoe bepaal je de noordpool van een magneet?

De noordpool kun je herkennen door de magneet vrij te laten draaien. Leg een langwerpige magneet op een glad oppervlak waar hij rustig kan bewegen; het uiteinde dat uiteindelijk richting het noorden wijst, is de noordpool. Ophangen aan een dun touwtje heeft hetzelfde effect. Zodra de magneet tot stilstand komt, wijst één uiteinde naar het noorden en het andere naar het zuiden. Met een kompas kun je dit bevestigen: het noordelijke uiteinde van de kompasnaald wordt aangetrokken door de zuidpool van de magneet, waardoor het tegenoverliggende uiteinde van de magneet de noordpool is.

Gelijke polen stoten elkaar af

Wanneer je twee magneten bij elkaar houdt, zal de noordpool van de ene magneet de noordpool van de andere afstoten. De zuidpool wordt eveneens afgestoten door een zuidpool. Alleen tegengestelde polen trekken elkaar aan. In ons artikel over bestaan magneten met twee dezelfde polen lees je waarom een magneet altijd twee polen heeft en niet kan eindigen met slechts één uiteinde.

Verschil tussen magnetisch en geografisch noorden

De richting die een kompas aangeeft, volgt het magnetisch noorden en niet het geografische noorden. Het magnetisch noorden verschuift continu door veranderingen in de buitenkern van de aarde. Dat verklaart waarom kaarten soms een afwijking tonen ten opzichte van een kompas. Voor onderwijsprojecten kun je dit eenvoudig demonstreren met een zelfgemaakt kompas; in onze uitleg kompas maken met een magneet staat stap voor stap hoe dit werkt.

Veelvoorkomende misverstanden

Een veelgehoorde gedachte is dat magnetische monopolen bestaan, maar in werkelijkheid heeft elke magneet altijd twee polen. Ook wordt vaak aangenomen dat alle metalen door magneten worden aangetrokken, terwijl dit alleen geldt voor ferromagnetische materialen zoals ijzer, nikkel en kobalt. Daarnaast denken veel mensen dat de magnetische polen van de aarde gelijk zijn aan de geografische polen, terwijl deze niet op dezelfde locatie liggen en in de loop van de tijd kunnen verschuiven.

Mini-definities

Noordpool van een magneet: het uiteinde dat, wanneer een magneet vrij kan draaien, naar het magnetische noorden van de aarde wijst.
Zuidpool van een magneet: het tegenoverliggende uiteinde dat in dezelfde situatie naar het zuiden wijst.
Magnetisch veld: het gebied rondom een magneet waarin magnetische krachten werken op magnetische materialen.

Technisch team MagneetjesWinkel.nl
De informatie op deze pagina is zorgvuldig samengesteld door het technisch team van MagneetjesWinkel.nl. Zo ben je verzekerd van betrouwbare en actuele informatie over magneten en hun toepassingen.