Magneten door hout heen: waarom afstand en tussenmateriaal de kracht verlagen

Wanneer je een magneet achter hout, MDF of kunststof plaatst, lijkt de kracht vaak ineens veel lager dan op de verpakking of productpagina staat. Dat komt niet doordat het materiaal het magnetisch veld blokkeert, maar doordat er afstand ontstaat tussen de magneet en het staal. In deze technische uitleg lees je waarom dat afstandseffect zo groot is, hoe een magnetisch veld zich door materiaal verspreidt en waarom zelfs een dun laagje hout zorgt voor merkbaar krachtverlies.

Hoe een magnetisch veld zich door materiaal verplaatst

Een magneet creëert een magnetisch veld dat het sterkst is wanneer de magneet direct contact maakt met staal. Dit principe vormt ook de basis van de trekkrachttabellen die je bij onze schijfmagneten en andere verschillende magneetsoorten ziet. Zodra er ruimte ontstaat tussen magneet en metaal, neemt de veldsterkte disproportioneel af. Dat komt door de manier waarop het magnetisch veld zich buiten de magneet verspreidt: elke millimeter extra zorgt voor een veel grotere daling van de kracht dan mensen doorgaans verwachten.

Waarom hout en kunststof het magnetisch veld verzwakken

Materialen zoals hout, kunststof, gips, MDF en verf reageren niet op een magnetisch veld. Ze worden niet aangetrokken, ze versterken het veld niet en ze vormen geen geleidende route zoals staal dat wel doet. Ze vergroten simpelweg de afstand die het magnetisch veld moet overbruggen. Het materiaal zelf veroorzaakt het krachtverlies dus niet; het is de afstand die het magnetisch veld moet overbruggen voordat het het staal bereikt. Dit verschijnsel verklaart ook waarom zelfs een dun laagje hout al genoeg is om de praktische houdkracht duidelijk te verminderen.

Waarom elke millimeter zoveel verschil maakt

De opgegeven trekkracht van een magneet geldt altijd bij direct contact met staal. De waarde die je ziet bij onze sterke magneten is dus de maximale kracht onder ideale omstandigheden. Zodra je er materiaal tussen plaatst, verandert de situatie volledig. In plaats van directe metaal-op-metaal interactie moet het magnetisch veld door een laag materiaal heen. Hierdoor bereikt slechts een deel van het originele veld het staal, waardoor de praktische houdkracht afneemt. Dit distance decay-effect is een fundamenteel onderdeel van magnetisme en geldt voor kleine schijven, grote blokmagneten en alle N-waardes, van N35 tot N52. Meer over deze materiaaleigenschap lees je in het artikel over de N-waarde.

Praktische gevolgen bij toepassingen

In de praktijk merk je dit effect bij allerlei projecten waarbij magneten onzichtbaar worden weggewerkt. Denk aan wandpanelen, kastdeuren, displays, houten lijsten of fineerpanelen. De magneet zelf wordt niet zwakker, maar het magnetisch veld bereikt het staal minder efficiënt omdat de afstand groter is geworden. Wie een betrouwbare werking wil behouden, brengt de magneet zo dicht mogelijk bij het oppervlak aan en houdt de tussenlaag zo dun mogelijk. Hiermee sluit je aan bij dezelfde principes waar we in onze projectgids hoe sterk moet een magneet zijn uitgebreid op ingaan.

Welke magneten werken het best door materiaal heen?

Voor toepassingen achter hout of kunststof wordt vrijwel altijd gekozen voor neodymium magneten. Dit materiaal levert een hoge veldsterkte in een compacte vorm en reageert voorspelbaar op variaties in afstand. Wil je beter begrijpen waarom de ene magneet krachtiger is dan de andere, dan helpt de uitleg op onze pagina over soorten magneten en het artikel over magnetiseringsrichting om de opbouw en werking van het veld beter te begrijpen.

Een volledig overzicht van krachtige magneten vind je in de categorie schijfmagneten. Deze magneten worden vaak gekozen voor projecten waarbij de magneet iets moet vasthouden door een materiaal heen, omdat ze de hoogste kracht leveren in verhouding tot hun formaat.

Kern van het verschijnsel

Magneten worden niet zwakker door hout of kunststof, maar door de afstand die het materiaal creëert. Een magneet die direct op staal sterk genoeg is, kan door een tussenlaag te zwak lijken doordat het veld onderweg kracht verliest. Het principe is universeel: afstand vermindert veldsterkte. Wie magneten achter hout of andere materialen verwerkt, krijgt de beste resultaten door de magneet zo dicht mogelijk bij het oppervlak te plaatsen en gebruik te maken van een krachtige neodymiummagneet met voldoende hoogte.

Begrippen kort uitgelegd

Magnetisch veld: het gebied rond een magneet waarin magnetische krachten werken. De sterkte neemt snel af met de afstand.

Niet-magnetisch materiaal: materiaal zoals hout of kunststof dat het magnetisch veld niet geleidt, maar alleen de afstand vergroot.

Houdkracht: de daadwerkelijke kracht van een magneet, gemeten bij direct contact met staal. De werkelijke kracht door een tussenlaag heen is altijd lager.