Magnetiseringsrichting: waar liggen de polen?

Een magneet werkt alleen goed wanneer de magnetiseringsrichting bekend is. Deze richting bepaalt waar de noord- en zuidpool zich bevinden en beïnvloedt de houdkracht, toepasbaarheid en manier waarop magneten met elkaar samenwerken. In dit artikel leggen we de meest voorkomende magneetvormen uit en laten we per vorm zien hoe de polen zijn georiënteerd.

Magneetvormen en magnetiseringsrichtingen

Hieronder vind je een overzicht van de meest gebruikte magneetvormen, met per vorm een korte uitleg en een visuele weergave van de magnetiseringsrichting.

Schijfmagneten

Schijfmagneten worden veel gebruikt in technische toepassingen, hobbyprojecten en bevestigingssystemen. De magnetiseringsrichting kan verschillen per type schijfmagneet. Bij een axiale magnetisering liggen de polen op de grote, platte vlakken. Dit is de meest voorkomende variant en wordt onder andere toegepast bij schijfmagneten van neodymium en ferriet. Bij een diametrale magnetisering liggen de polen aan de zijkant van de schijf, waardoor het magnetisch veld anders verloopt. Staafmagneten worden vaak gebruikt in experimenten, metingen en industriële toepassingen. Ze hebben meestal een axiale magnetisering waarbij de polen op de ronde uiteinden liggen. Bij diametrale staafmagneten liggen de polen juist aan de cilindermantel, verdeeld in twee helften.

Blokmagneten

Blokmagneten zijn veelzijdig en verkrijgbaar in talloze afmetingen. Ze kunnen op verschillende manieren gemagnetiseerd worden, afhankelijk van de toepassing. De magnetisering kan parallel aan de langste zijde of aan een kortere zijde lopen.

Kubusmagneten

Bij kubusmagneten liggen alle zijden even ver van elkaar. Daarom is de magnetiseringsrichting minder bepalend in veel toepassingen. De magnetisering verloopt doorgaans door één van de drie assen van de kubus.

Kogelmagneten

Kogelmagneten zijn bolvormig en hebben een interne magnetisering die door het centrum van de bol loopt. De exacte oriëntatie is minder relevant omdat de magneet vrij kan draaien totdat hij een stabiele magnetische positie vindt.

Ringmagneten

Ringmagneten kunnen axiaal, diametraal of – in zeldzame gevallen – radiaal gemagnetiseerd zijn. Axiaal is het meest gebruikelijk en wordt onder andere toegepast in luidsprekers en aandrijvingen. Diametrale ringmagneten worden gebruikt wanneer een magnetisch veld rondom de ring gewenst is. Radiale magnetisering komt vrijwel alleen voor bij maatwerkproducties.

Conusmagneten

Bij conusvormige magneten ligt de magnetiseringsrichting vrijwel altijd axiaal, waarbij de noordpool aan de punt van de kegel ligt. Dit geeft een gericht magnetisch veld dat in montage- en bevestigingstoepassingen praktisch kan zijn.

Potmagneten

Potmagneten bevatten een magneet die axiaal is gemagnetiseerd en wordt versterkt door een stalen behuizing. De noordpool bevindt zich aan de open zijde van de pot; de zuidpool wordt door het staal geleid.

Magneetband en magneetfolie

Magneetband en folie hebben een streepvormige magnetisering: om de paar millimeter wisselen noord- en zuidpool elkaar af. Neodymium-magneetband heeft een dwars lopend patroon, terwijl ferriet-magneetband een patroon langs de lengte van het band heeft. Dit verklaart waarom twee stukken band alleen goed hechten wanneer de polen overeenkomen.

Praktische implicaties

De magnetiseringsrichting bepaalt hoe een magneet zich gedraagt. Ze beïnvloedt de houdkracht, bepaalt hoe magneten gecombineerd kunnen worden en speelt een grote rol in technische toepassingen zoals motoren, sensoren en magneetkoppelingen. Bij potmagneten zorgt de richting bijvoorbeeld voor een geconcentreerd veld aan één zijde, ideaal voor gecontroleerde trekkracht. Wanneer een magneet na vele jaren kracht verliest, wordt soms gedacht aan hermagnetiseren. In dit artikel over oude magneten opnieuw magnetiseren leggen we uit waarom dat in de praktijk vaak niet haalbaar is zonder de originele fabrieksopstelling.

Ferrietmagneten worden tijdens het sinteren magnetisch georiënteerd. De volledige technische uitleg staat in het Handboek Ferriet.

Conclusie

De magnetiseringsrichting is een belangrijk onderdeel van het kiezen van de juiste magneet. Door te weten waar de polen liggen, kun je de magneet kiezen die het best past bij jouw project, of dat nu een technische toepassing, constructie of hobbyproject is. Voor specifieke toepassingen is maatwerk altijd mogelijk.

---

Technisch team MagneetjesWinkel.nl De informatie op deze pagina is zorgvuldig samengesteld door het technisch team van MagneetjesWinkel.nl. Zo ben je verzekerd van betrouwbare en actuele informatie over magneten en hun toepassingen.