Hoe kies je de juiste magneet voor je project?

Een magneet kiezen lijkt soms simpel, tot je merkt dat de opgegeven houdkracht in de praktijk anders uitpakt. Dat heeft meestal niets te maken met “slechte magneten”, maar met contact, ondergrond, richting van belasting en omgeving. In deze gids krijg je een helder denkraam: wat moet de magneet doen, welke keuzes bepalen het resultaat, en waar vind je verdieping als je twijfelt.

Wil je snel een richting bepalen? Dan kun je de Magneten Keuzehulp gebruiken. Die helpt je met een eerste selectie op basis van jouw situatie.

Begin bij de toepassing: wat moet de magneet doen?

De meeste projecten vallen in één van deze situaties. Je magneet moet iets vasthouden op staal, iets fixeren tussen twee magneten, of iets bevestigen op een niet-metalen oppervlak met een tegenstuk. In alle gevallen geldt hetzelfde uitgangspunt: hoe vlakker het contact met staal, hoe hoger de werkelijke houdkracht. Op de pagina magneet leggen we uit waarom een klein beetje afstand (lak, structuur, ronding) al veel verschil maakt.

Materiaal: waarom dit zoveel uitmaakt

Het materiaal bepaalt hoe veel kracht je per formaat kunt halen en hoe gevoelig de magneet is voor omstandigheden. Neodymium is compact en sterk, ferriet is minder krachtig maar vaak robuuster in buiten- en temperatuursituaties. Voor de meeste projecten is dit het belangrijkste onderscheid.

Wil je de verschillen in één overzicht zien, dan is soorten magneten de beste basis. Werk je specifiek met neodymium en wil je begrijpen waarom de ene neodymium magneet sterker kan zijn dan de andere, lees dan N-waarde bij neodymium magneten. Voor een praktisch startpunt vanuit kracht en toepassing kun je ook naar sterke magneten.

Vorm en montage: kies wat past bij je ontwerp

De vorm bepaalt vooral hoe goed je de magneet kunt integreren en hoe groot het contactvlak is. Dat contactvlak is in de praktijk vaak belangrijker dan mensen denken.

Schijfmagneten zijn vaak de meest praktische allround-keuze als je een vlakke, compacte bevestiging zoekt. Je vindt ze bij ronde magneten. Blokmagneten zijn handig als je meer contactvlak wilt of iets wilt “klemmen”; daarvoor kun je kijken bij magneetblokken. Ringmagneten zijn praktisch rond bouten of assen, bijvoorbeeld bij sensoren of positionering; zie ringmagneten. Potmagneten zijn interessant wanneer je kracht vooral naar voren wilt richten; zie potmagneten.

Wil je monteren zonder boren of schroeven, dan kun je werken met zelfklevende magneten. En als je iets op maat wilt knippen, dan kom je al snel uit bij magneetband. Let daarbij goed op het verschil tussen magneetband en een metalen strip: in onze webshop betekent “magneetstrip” de metalen strip waar magneten op hechten. Die uitleg staat op magneetstrip voor magneten.

Kracht: opgegeven houdkracht versus wat je echt merkt

Houdkracht in kilo’s is meestal gemeten als trekkracht onder ideale omstandigheden: vlak, schoon, dik staal en loodrecht lostrekken. In echte toepassingen is er bijna altijd schuifbelasting, een kleine tussenlaag of een minder gunstige staalsoort. Daardoor kan dezelfde magneet “tegenvallen”, terwijl de specificatie technisch klopt.

Als je wilt bepalen welke marge verstandig is voor jouw project, is hoe sterk moet een magneet zijn de belangrijkste verdieping. En als je merkt dat magneten vooral wegschuiven, helpt het om te begrijpen hoe veldrichting en belasting elkaar beïnvloeden; dat leggen we uit op magnetiseringsrichting.

Omgeving: vocht, temperatuur en bescherming

In veel projecten bepaalt de omgeving of een magneet langdurig netjes blijft werken. Bij vocht of buitengebruik is bescherming belangrijk, en bij warmte kan de prestatie afnemen of (in extreme gevallen) blijvend schade ontstaan. De meest praktische verdieping hierover staat op coatings van magneten. Voor achtergrond bij hoge temperaturen kun je verder lezen op Curie-temperatuur. Werk je juist in koude omstandigheden, dan is magneten in extreme kou relevant.

Veelvoorkomende denkfouten die je eenvoudig voorkomt

De meest gemaakte fout is te klein kiezen: een compacte magneet lijkt sterk, maar verliest in de praktijk snel kracht door een laklaag of minimale afstand. Een tweede fout is rekenen met trekkracht terwijl je toepassing schuifbelasting heeft. En bij niet-metalen oppervlakken gaat het vaak mis doordat er geen goed tegenstuk is, waardoor het magnetisch circuit niet sluit.

Twijfel je? Dan is de Keuzehulp een snelle check. En als je project net buiten de standaard valt, kun je altijd contact opnemen.

Verder lezen

Voor een overzicht van magneten per type en toepassing is soorten magneten de logische vervolgstap. Voor technische verdieping over neodymium (NdFeB) verwijzen we naar het Handboek Neodymium.

Mini-definitieblok