Illustratie van een eenvoudige elektromagneet met een spijker, koperdraad en batterij, met de titel ‘Hoe maak je een elektromagneet?’ bedoeld als uitgelichte afbeelding voor een kindvriendelijke stap-voor-stap uitleg.

Hoe maak je een eenvoudige elektromagneet (kindvriendelijk proefje)

Met een paar eenvoudige materialen kun je samen met kinderen een kleine elektromagneet maken. Het is een veilig proefje waarmee je goed laat zien hoe elektriciteit en magnetisme samenwerken. Op deze pagina vind je een stap-voor-stap uitleg met illustraties en praktische veiligheidstips.

Wat is een elektromagneet?

Een elektromagneet is een magneet die alleen werkt als er stroom door een draad loopt. De draad wordt rond een stuk ijzer gewikkeld zodat er een magnetisch veld ontstaat zodra er stroom doorheen gaat. Haal je de batterij los, dan verdwijnt het magnetische effect weer. Hierdoor is een elektromagneet anders dan een permanente magneet.

Benodigdheden voor dit proefje

Voor deze eenvoudige elektromagneet heb je het volgende nodig: een ijzeren spijker (geen roestvrij staal), ongeveer 50–100 cm geïsoleerd koperdraad, een AA-batterij, enkele kleine metalen voorwerpen zoals paperclips, en eventueel wat tape om alles vast te zetten.

Illustratie van de materialen voor een eenvoudige elektromagneet: een ijzeren spijker, koperdraad, een AA-batterij en paperclips, bedoeld voor een kindvriendelijke uitleg.

Stap 1: Verzamel alle benodigdheden

Leg alle materialen klaar voordat je begint. Met een spijker, koperdraad, batterij en een paar paperclips heb je precies genoeg om een eenvoudige elektromagneet te maken die veilig en leerzaam is voor kinderen.

Illustratie van een ijzeren spijker met strak omwikkeld koperdraad als eerste stap bij het maken van een elektromagneet voor kinderen.

Stap 2: Wikkel het koperdraad om de spijker

Wikkel het koperdraad strak en netjes rond de spijker. Hoe meer windingen, hoe sterker de elektromagneet wordt.
Laat aan beide uiteinden van het draad een paar centimeter vrij, zodat je het straks gemakkelijk op de batterij kunt aansluiten.

Illustratie van een spijker met koperdraad die wordt aangesloten op een AA-batterij om een elektromagneet aan te zetten.

Stap 3: Zet de elektromagneet ‘aan’

Houd één uiteinde van het koperdraad tegen de pluspool van de batterij en het andere uiteinde tegen de minpool. Je kunt het draad tijdelijk vastzetten met tape. Zodra de stroom door de spoel loopt, wordt de spijker magnetisch en kun je testen hoeveel kracht hij heeft.

Illustratie van een eenvoudige elektromagneet waarbij een spijker met koperdraad een paperclip optilt zodra de batterij is aangesloten.

Stap 4: Test de elektromagneet

Houd de punt van de spijker boven een of meerdere paperclips. Als alles goed is aangesloten, worden de paperclips aangetrokken of zelfs opgetild. Haal je de batterij los, dan valt de magnetische kracht direct weg: de elektromagneet is ‘uit’.

Je ziet meestal dat de eerste paperclip meteen blijft hangen zodra er stroom loopt. Als de elektromagneet goed is gewikkeld, kun je voorzichtig proberen of hij meerdere paperclips tegelijk kan optillen. Het gewicht loopt dan snel op, waardoor kinderen goed zien dat elke extra winding het magnetisch veld versterkt. Zodra je één van de draden loslaat, verdwijnt de magnetische kracht meteen.

Dit maakt duidelijk hoe direct de relatie is tussen elektrische stroom en magnetisme.

Belangrijke veiligheidstips

✓ Gebruik alleen laagspanningsbatterijen zoals een AA- of AAA-batterij.
✓ Houd de elektromagneet nooit langdurig aangesloten: het koperdraad en de batterij kunnen dan warm worden.
✓ Korte testmomenten van enkele seconden zijn voldoende.
✓ Laat het proefje altijd uitvoeren onder begeleiding van een volwassene.

Uitbreidingen en variaties

Wil je verder experimenteren? Probeer dan eens meer windingen rond de spijker te maken en kijk of je meer paperclips kunt optillen. Of gebruik een dikkere spijker om te zien of dat verschil maakt.

Zo wordt het proefje een kleine natuurkunde-experiment waarbij kinderen zelf ontdekken hoe stroom en magnetisme samenwerken.

Meer leren over magneten

In onze uitleg over soorten magneten lees je meer over hoe permanente magneten en elektromagneten van elkaar verschillen. Voor praktische toepassingen kun je ook onze pagina hoe sterk moet een magneet zijn bekijken.

Korte definities

Elektromagneet: een magneet die alleen werkt zolang er elektrische stroom door een spoel loopt.
Spoel: een draad dat meerdere keren rond een metalen kern wordt gewikkeld om een magnetisch veld te versterken.
Permanente magneet: een magneet die altijd magnetisch blijft, zoals neodymium magneten.

Technisch team MagneetjesWinkel.nl
De informatie op deze pagina is zorgvuldig samengesteld door het technisch team van MagneetjesWinkel.nl. Zo ben je verzekerd van betrouwbare en actuele informatie over magneten en hun toepassingen.

Lees meer uit onze Vraagbaak

✓ Naar alle artikelen uit de Vraagbaak

Lees meer uit de Kennisbank

✓ Klik hier voor alle artikelen uit onze Kennisbank

Lees alle blogs

✓ Ga naar het overzicht van alle blogartikelen

Klanttevredenheid 9.5 bij Trustprofile
Snelle levering uit eigen voorraad
Beste klantenservice van NL

Laatst bijgewerkt op 27 november 2025